Hoće li ikada doći do reforme visokog obrazovanja u Republici Srpskoj?

“Novi ministar vjerovatno neće više ni davati obećanja u ime Ministarstva za naučnotehnološki razvoj, visoko obrazovanje i informaciono društvo RS, a ako bude izabran za predsjednika RS, neće se smatrati ni obaveznim da obećava. Imali smo rezervu oko njegovog postavljenja na mjesto ministra zbog toga što je profesor na Nezavisnom univerzitetu Banja Luka i Panevropskom univerziteta Apeiron, a obje ove visokoškolske ustanove su bile predmet istrage u poznatoj aferi kupoprodaje diploma “Klaster”.”

Pune četiri godine, iz godine u godinu, davana su obećanja ministara za naučnotehnološki razvoj, visoko obrazovanje i informaciono društvo RS da će u narednoj godini početi sa sređivanjem stanje u visokom obrazovanju Republike Srpske.

Prethodni ministar Srđan Rajčević je to obećanje davao na isteku 2020. i 2021. godine, u javnim istupima se obavezavši da će ministarstvo na čijem je čelu dati puni doprinos i da slijedi “godina konačnog obračuna i stavljanja tačke na sve negativne pojave u visokom obrazovanju”. Sudeći po odlučnosti kada je davao te izjave i ponovio ih kasnije u par navrata, izgledalo je da bi se moglo raditi o ozbiljnim namjerama i konkretnim potezima vlasti u sređivanju stanja kada je visoko obrazovanje u pitanju.

Pozivao se Rajčević na formiranu Komisiju za borbu protiv negativnih pojava u visokom obrazovanju u Republici Srpskoj, organizovao je i predsjedavao sastancima na tu temu, na kojem su prisustvovali predstavnici ministarstva na čijem je čelu, kao i Ministarstva unutrašnjih poslova RS, Republičke uprave za inspekcijske poslove i Agencije za visoko obrazovanje RS. No, od najavljenog početka kraja priče o lažnim diplomama i svega što se u oblasti visokog obrazovanja u RS pojavljuje u negativnom kontekstu, podnošenja prijava protiv odgovornih u nekim visokoškolskim ustanovama, pa i zabrane rada nekih od njih, nije bilo ništa.

Slično je bilo i u mandatu njegovog nasljednika na toj funkciji Željka Budimira, koji je nakon održanih Opštih izbora 2022. godine imenovan za Ministra naučnotehnološkog razvoja, visokog obrazovanja i informacionog društva Republike Srpske i tu je dužnost vršio do septembra prošle godine. Najpozitivniji pomak kada je riječ o njegovom mandatu je uspostavljanje saradnje Agencije za visoko obrazovanje RS i Agencije za razvoj visokog obrazovanja i osiguranje kvaliteta u BiH. Ali, isto tako, za vrijeme njegovog mandata je odlukom Ustavnog suda BiH od 29.09.2023. godine osporen veći broj odredbi Zakona o osiguranju kvaliteta u visokom obrazovanju Republike Srpske i ingerencija Agencije za razvoj visokog obrazovanja RS, što je vjerovatno rezultiralo da je od 18 visokoškolskih ustanova u RS tek polovina sa završenim postupkom akreditacije.

Na mjesto Budimira, koji je prošlog mjeseca imenovan za ministra unutrašnjih poslova RS, za ministra za naučnotehnološki razvoj, visoko obrazovanje i informaciono društvo RS je postavljen Siniša Karan. Kako ga je politički subjekt SNSD i koalicioni partneri u vlasti nominovao za upražnjenu funkciju predsjednika RS, zbog zabrane obavljanja te funkcije narednih šest godina dotadašnjem predsjedniku Miloradu Dodoku, postoji mogućnost da se Karan neće dugo zadržati na funkciji ministra za naučnotehnološki razvoj, visoko obrazovanje i informaciono društvo RS.

„Novi ministar vjerovatno neće više ni davati obećanja u ime Ministarstva za naučnotehnološki razvoj, visoko obrazovanje i informaciono društvo RS, a ako bude izabran za predsjednika RS, neće se smatrati ni obaveznim da obećava. Imali smo rezervu oko njegovog postavljenja na mjesto ministra zbog toga što je profesor na Nezavisnom univerzitetu Banja Luka i Panevropskom univerziteta Apeiron, a obje ove visokoškolske ustanove su bile predmet istrage u poznatoj aferi kupoprodaje diploma “Klaster”. Istina, njegovo ime se nije pominjalo u toj aferi, ali je rezerva zbog te činjenice” – komentar je studentskih aktivista iz inicijative “Akreditovane visokoškolske ustanove – priznate diplome”.

Iz NGG ističu, da je resorno ministarstvo ignorisalo njihovu inicijativu, koja je, po njima, trebala naići na odobravanje svih onih kojima je stalo do uređenog obrazovanja.

“Inicijativa je bila da nadležni obezbijede da se na javnim i privatnim Univerzitetima i Visokim školama uspostavi registar sa CV-om svih zaposlenih, minimalno da se navede godina rođenja, upisa i završetka osnovne škole, upisa i završetka srednje skole, upisa, završetka i naziv visokoškolske ustanove na kojoj su stekli diplomu. Takođe, nije neizvodljivo i da se u registru navede prosječna ocjena na studiju, godina upisa i odbrane magistarskog rada sa nazivom fakulteta, univerziteta ili visoke škole, godina upisa i odbrane doktorske disertacije sa naslovom doktorskog rada i naziva visokoškolske ustanove. Za uvid javnosti, prije svega studentima koji namjeravaju i studiraju na visokoškolskim ustanovama korisno je da znaju ko su zaposlenim na VŠU bili članovi Komisije za odbranu magistarskog rada i doktorskog rada, kako bi znali da li su iz uže naučne oblasti, jer je u praksi česta pojava da to nije slučaj” – kažu iz NGG, dodajući da su svjesni otpora za prihvatanje inicijative, prevashodno u političkim krugovima i od onih koji su do diploma i akademskih zvanja došli na lak način.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i X nalogu.