Mađarski pisac Laslo Krašnahorkai dobitnik Nobelove nagrade za književnost 2025. godine

Mađarski književnik Laslo Krašnahorkai dobitnik je Nobelove nagrade za književnost za 2025. godinu, saopštio je danas Švedski komitet u Stokholmu.

U obrazloženju nagrade navodi se da je Krašnahorkai nagrađen „zbog svog izuzetno gustog i vizionarskog proznog izraza koji u središtu apokaliptične tjeskobe potvrđuje moć umjetnosti“. Njegov književni opus, poznat po dugim rečenicama, složenim narativima i pesimističnom tonu, smatra se jednim od najznačajnijih u savremenoj evropskoj književnosti.

Život i stvaralaštvo

Laslo Krašnahorkai rođen je 5. januara 1954. godine u gradu Đula u Mađarskoj. Studirao je pravo u Segedinu, a potom mađarski jezik i književnost u Budimpešti. Nakon rada u izdavaštvu, od sredine 1980-ih posvetio se isključivo pisanju. Poznat je po povučenom načinu života i rijetkim javnim nastupima, a živi u brdima u blizini mjesta Sentlaslo u Mađarskoj.

Njegova djela odlikuju se jedinstvenim stilom, dugim rečenicama i filozofskim tonom. Kritičari ga često svrstavaju u tradiciju Franca Kafke i Tomas Bernharda, dok je sam autor u kasnijem periodu bio snažno inspirisan putovanjima po Aziji, naročito Kini, Mongoliji i Japanu.

Najpoznatija djela

Krašnahorkai je svjetsku slavu stekao romanom „Šatantango“ (Sátántangó, 1985), koji je kasnije adaptiran u kultni film u režiji Bele Tara. Među njegovim najznačajnijim djelima su:

• „Melanholija otpora“ (Az ellenállás melankóliája, 1989),

• „Rat i rat“ (War & War, 1999),

• „Seiobo dolje ispod“ (Seiobo There Below, 2008),

• „Povratak barona Venkhajma“ (Baron Wenckheim’s Homecoming, 2016),

• te „Heršt 07769“ (Herscht 07769, 2021).

Njegova djela prevedena su na brojne svjetske jezike i često se smatraju zahtjevnim za čitaoce, ali duboko nagrađujućim za one koji u njih urone.

Priznanja i značaj

Krašnahorkai je dobitnik više međunarodnih priznanja, među kojima se izdvaja Međunarodna nagrada Man Buker iz 2015. godine.

Osvajanjem Nobelove nagrade postao je drugi mađarski autor u istoriji kojem je dodijeljeno ovo prestižno priznanje — nakon Imrea Kerteša, koji je nagradu dobio 2002. godine.

Švedska akademija je poručila da je Krašnahorkai „pisac koji u vremenu kolektivnog beznađa i raspada sistema pokazuje da umjetnost i dalje može pružiti smisao i svjetlost“.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i X nalogu.