Zakon o porezu na nepokretnosti u Republici Srpskoj stupit će na snagu 1. januara 2016. godine. Novi Zakon donosi i novine, tako da je njime redefinisan način utvrđivanja procijenjene tržišne vrijednosti nepokretnosti, odnosno opštine i gradovi su dužni da, najkasnije do 31. januara tekuće godine, dostave Poreskoj upravi u pisanoj formi odluku o visini vrijednosti nepokretnosti po zonama na svojoj teritoriji i to za: zemljište (građevinsko, poljoprivredno, šumsko, industrijsko i ostalo), građevinske objekte (stan, kuća, poslovni, industrijski i ostali objekti). Na osnovu navedenih vrijednosti nepokretnosti i karakteristika nepokretnosti navedenih u prijavi za upis u Fiskalni registar nepokretnosti, Poreska uprava će utvrditi poresku osnovicu za obračun poreza na nepokretnosti, odnosno procijenjenu tržišnu vrijednost nepokretnosti.
Novine koje donosi Zakon odnose se i na dvije poreske stope, i to poresku stopu u visini do 0,10 posto od procijenjene tržišne vrijednosti nepokretnosti za nepokretnosti u kojima se neposredno obavlja proizvodna djelatnost (objekti za proizvodnju i objekti za skladištenje sirovina, poluproizvoda i gotovih proizvoda, ukoliko čine zaokruženu proizvodnu cjelinu), kao i poresku stopu u visini do 0,20 posto od procijenjene tržišne vrijednosti nepokretnosti za ostale nepokretnosti. Shodno ovoj novini u Zakonu Skupštine opština i gradova dužne su donijeti odluku o visini stope poreza na nepokretnosti, na svom području do 31. januara za tekuću godinu.
Plaćanje porez na nepokretnosti prema novom Zakonu će se vršiti u dva dijela – prvi dio najkasnije do 30. juna i drugi dio najkasnije do 30. septembra u poreskoj godini, s tim da uplata prvog dijela ne može biti manja od 50 posto ukupnog iznosa poreske obaveze prema poreskom računu.
"Novim Zakonom uvedena je obaveza notara da, prilikom sačinjavanja notarske isprave koja predstavlja pravni osnov za prenos vlasništva nad nepokretnosti, upozori poreskog obveznika da je dužan da izmiri sve dospjele poreske obaveze za tu nepokretnost do dana prenosa vlasništva nad nepokretnosti. Stanje poreskih obaveza, na osnovu uvjerenja Poreske uprave koje je poreski obveznik dužan da dostavi notaru, notar provjerava prilikom sačinjavanja notarske isprave koja predstavlja pravni osnov za upis prenosa prava na nepokretnosti, o čemu je dužan da upozori poreskog obveznika i o tome sačinjava zabilješku u notarskoj ispravi", pojašnjavaju u Poreskoj upravi Republike Srpske.
Novim Zakonom propisana je obaveza Republičke uprave za geodetske i imovinsko- pravne poslove da Poreskoj upravi i opštinama i gradovima omogući nesmetan pristup podacima o nepokretnostima koje se vode kod tog organa.
Uredba koja ostaje iz starog Zakna jeste da poreski obveznik ima pravo na umanjenje poreske osnovice utvrđene u skladu sa novim zakonom, za vrijednost do 50 m² za obveznika i po 10 m² za svakog člana njegovog domaćinstva od procijenjene vrijednosti nepokretnosti koja je njihovo prebivalište.
Jedna od novina novog zakona jeste da su oslobađanja od plaćanja poreza na nepokretnosti oslobođena javna dobra, kao i nepokretnosti u vlasništvu institucija čiji je osnivač Bosna i Hercegovina, Republika Srpska, Federacija BiH, Brčko Distrikt BiH i jedinice lokalne samouprave. Propisano je i oslobađanje za nepokretnosti koje poreski obveznik gradi, odnosno sagradi, a koje su u poslovnim knjigama poreskog obveznika evidentirane, u skladu sa propisima kojima se uređuje računovodstvo i revizija, kao sredstva koja su isključivo namijenjena daljoj prodaji.
